Bijdrage Ontwerp begroting 2020

Tijdens en na de verkiezingen hebben bijna alle partijen uitgesproken dat ze duurzaamheid en natuur belangrijk vinden. In het coalitieakkoordstaat dat Duurzaamheid een rand voorwaardelijk onderdeel is van het werk van het waterschap. In de begroting 2020 staat dat de Energietransitie wordt versneld. En voor het eerst is voor het aanpakken van de bodemdaling Landbouwtransitie als oplossingsrichting genoemd, iets wat de Partij voor de Dieren eerder heeft verzocht. Dat is bemoedigend.

Graag leg ik u een enkele voorstellen voor waarmee wij als AB leden een paar mooie duurzame stappen kunnen maken. En dat nog wel zonder dat het veel extra geld en menskracht kost. We hebben de voorstellen vooraf rondgestuurd en n.a.v. reacties soms iets aangepast.

Natuur is geen meekoppelkans. Daarvoor is het veel te belangrijk. De motie Natuuronderligger Sterke Lekdijk is eerder aangehouden in afwachting van een thema avond en overleg met Provincie Utrecht. Dat heeft nog niet geleid tot de gewenste actie terwijl bij meerdere partijen binnen en buiten ons waterschap de wens bestaat dat we deze kans voor de natuur benutten. Daarvoor hebben we een natuuronderlegger nodig. We hebben o.a. het dictum aangepast t.o.v. de oorspronkelijke motie. Hierdoor trekt het waterschap het initiatief niet eenzijdig naar zich toe.

In Nederland wordt door hengelaars jaarlijks 54 ton lood in zoetwater achtergelaten. In ons waterschap gaat het dan om duizenden kilo’s lood in water en waterbodem per jaar. Daarom hebben we de motie Versneld uitfaseren vislood opgesteld. Deze motie is in iets andere vorm inmiddels aangenomen door Provincie Utrecht. In ons AB hebben we de motie eind 2018 aangehouden. Ik heb eerder diverse positieve reacties gehoord op dit initiatief, maar we moeten er wel voor zorgen dat we niet ingaan tegen de afspraken die we als HDSR hebben gemaakt in de Green Deal. We hebben daarom het dictum aangepast. Het is dus niet in strijd met de afspraken van de Green Deal. We hebben een beetje zitten rekenen met de cijfers van Deltares, en we komen erop uit dat we met deze motie kunnen we voorkomen dat er de komende 10 jaar tot 26.000 kg lood in ons water en waterbodem komt.

Bodemdaling geeft hogere beheerkosten, schade aan infrastructuur, groter overstromingsrisico, uitstoot van CO2 (in NL vergelijkbaar met 1.5miljoen auto’s) en achteruitgang van biodiversiteit. Iedereen binnen ons waterschap wil deze gevolgen beperken. We streven nu naar 50% reductie van de snelheid waarmee de bodem daalt in 2030. Dat is geen einddoel maar een tussen doelstelling. De motie Eindbeeld Bodemdaling doet niets af aan de gekozen tussen doel in 2030. Maar we hebben ook een eindbeeld nodig. Net als met Energie, daar is het eindbeeld klimaatneutraal. In de motie verzoeken we om in de strategie voor bodemdaling de in 2020 wordt opgesteld een eindbeeld te bepalen, of een proces om tot eindbeelden te komen te beschrijven.

Een ander punt m.b.t. bodemdaling betreft een voorstel m.b.t. peilbesluiten. In de begroting staat dat we in 2020 ca 10 peilbesluiten nemen. We zouden graag zien dat biodiversiteit, net als bodemdaling en CO2 expliciet wordt meegenomen in de afwegingen bijeen peilbesluit. Daarvoor hebben we de motie Biodiversiteit in peilbesluiten opgesteld die we willen indienen voor de AB vergadering van 18 dec. Met deze motie kunnen we als AB ook bij peilbesluiten beter een afgewogen keuze maken, rekening houdend met alle relevante consequenties.

Biodiversiteit heeft een steeds belangrijkere plek gekregen in ons waterschap. Eind dit jaar zal hiervoor een plan van aanpak worden gepresenteerd. En eerder is toegezegd dat biodiversiteit een regulier deel van onze duurzaamheidsagenda zal worden. Dan past het ook om biodiversiteit als speerpunt te noemen in de ontwerp begroting. Wij hebben hiervoor een amendement gemaakt namelijk amendement Biodiversiteit als speerpunt.

Ons laatste amendement betreft het amendement HDSR ondersteunt het maken van ruimtelijke keuzes. Dit betreft een tekstaanpassing bij het kopje 'voldoende water'. Op dit moment staat er vooral dat wij als waterschap de functies bedienen met de juiste hoeveelheid water. Maar met die tekst doen we onszelf echt tekort. Met de wateragenda zitten we actief in RO trajecten. In de omgevingsvisies van gemeenten en provincies adviseren we over water in relatie tot gebruiksfuncties. In de Keur stellen wij eisen aan gebruik. Waterschappen zijn tegenwoordig niet meer van het U vraagt wij draaien. Wij ondersteunen actief het maken van duurzame ruimtelijke keuzes. Daarom willen we één zin in de begroting aanpassen. Hiermee doen we niets af aan de formele scheiding in taken maar doen we recht aan onze rol. Met de juiste toon.

Dan ten slotte twee korte verzoeken. Binnenkort wordt ons wagenparken vervoer opnieuw aanbesteed. We hebben nu al een behoorlijk duurzaam wagenpark dat op biogas rijdt. We hebben echter niet alleen te maken met onze eigen auto’s maar ook met het wegtransport van ons slib naar Moerdijk. Mogelijk gaat dat nu met vrachtwagens die op diesel rijden. Kan het slibtransport naar Moerdijk meegenomen worden in de de aanbesteding van het wagenpark?

Laatste punt betreft de viering van het 900jarig bestaan. In de begroting staat dat dit gaat over cultuurhistorie en dat we hier een bedrag van € 400.000 voor hebben gereserveerd. Over het bedrag hebben we als AB wel besloten, maar over het thema niet. Wij willen het DB vragen om een AB breed gesprek te voeren over de invulling.Onze inzet zal vooral gericht zijn op waterbeleving door inwoners. En op bijdragen van inwoners aan waterkwaliteit in ons gebied. Dat kan bijvoorbeeld met Citizen Science projecten. We doen dat al bij HDSR, maar dat kan nog op veel grotere schaal. Echt aansluitend bij de beleving. Ter inspiratie wil ik graag Hoogheemraad De Jong dit mooie voorbeeld aanbieden van CS door Natuur en Milieu. Maar waar ik omvraag is dus een AB brede keuze over de invulling van de viering van het 900 jarig bestaan.

Tot zover onze inbreng, gericht op Toekomstig duurzaam waterbeheer, maar ook duurzaam nu!