Vragen over Plastics in de waterbouw

Indiendatum: 9 feb. 2021
Antwoorddatum: 30 mrt. 2021

1. Vraag: Heeft HDSR inzichtelijk waar plastics (zoals Geotextiel en worteldoek) worden gebruikt bij kades, kunstwerken en andere waterbouwkundige werken langs en in het water, zowel van HDSR zelf, als van particulieren/bedrijven en anderen?

Antwoord:

Ja, HDSR heeft inzichtelijk van de jaren 2015-2018 waar geotextiel is toegepast in eigen projecten, en inventariseert momenteel waar dit is toegepast in de jaren 2019 en 2020. Van oudere projecten is dat niet altijd inzichtelijk, afhankelijk van de documentatie van het project. Van projecten van anderen heeft HDSR dit niet inzichtelijk.

2. Vraag: Heeft HDSR inzichtelijk waar plastics (zoals geotextiel of worteldoek) die gebruikt worden onder of achter ander materiaal (zoals zand, stenen of damwanden) aan de oppervlakte komen (door bijv. schade of achterstallig onderhoud) en daarbij eventueel afbreken en in het milieu terecht komen? Mochten deze plekken er zijn, is HDSR dan bereid om zo snel mogelijk met een oplossing te komen om dit te voorkomen?

Antwoord:

Voor alle beschoeiingen die het eigendom zijn van HDSR is dit inzichtelijk: deze worden namelijk periodiek geïnspecteerd. Als het worteldoek aan de oppervlakte komt is de beschoeiing niet meer functioneel en moet er een reparatie of vervanging plaatsvinden. Voor beschoeiingen van derden die niet functioneel meer zijn is de eigenaar verantwoordelijk, deze wordt op niet functionerende beschoeiing aangesproken.

3. Vraag: Welk effect heeft plastic dat gebruikt wordt in de waterbouw op het watersysteem?

Antwoord:

Het is vooralsnog onbekend wat de exacte gevolgen zijn van (micro)plastics op het ecosysteem. De WHO heeft onlangs geconcludeerd dat er geen aanwijzingen zijn dat de plastics schadelijk zijn voor mensen en ecosystemen maar roept ook op tot nader onderzoek. Er lopen nog diverse onderzoeken naar de effecten op de ecologie en het watersysteem, onder andere het TRAMP project van KWR. Feit is wel dat plastic niet verdwijnt, hooguit kleiner wordt, en dat het niet in het systeem thuishoort. Via de rivieren stroomt het plastic door naar de oceanen waar het bijdraagt aan de plastic soep. Wat het relatieve aandeel is van de diverse bronnen, waaronder waterbouw, is onbekend.

4. Vraag: Heeft HDSR inzichtelijk welke milieuvriendelijke alternatieven er zijn voor plastics? Is HDSR bereid deze toe te passen en te promoten onder derden, om plastics in het milieu te voorkomen, en zo nee, waarom niet?

Antwoord:

Nee, dit is momenteel niet inzichtelijk. HDSR is wel bereid en al bezig om hier nader onderzoek naar te doen. En om dit, bij gebleken geschiktheid, in onze projecten toe te passen. Voorbeeld: bij het project Sterke Lekdijk sturen we al op verminderd gebruik van geotextielen onder de titel ‘circulair’.

5. Vraag: Wanneer (delen van) waterbouwkundige werken vervangen worden of in onbruik raken, worden plastics die hier onderdeel van uit maken volledig verwijderd? Zo nee, is HDSR bereid dit in het vervolg wel te gaan doen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord:

Ja, als daar sprake van is bij waterbouwkundige werken die in beheer zijn bij HDSR dan worden die onderdelen volledig verwijderd.

6. Vraag: HDSR moedigt consumenten aan om plastic gebruik te verminderen (https://www.hdsr.nl/werk/schoon-water/plastic-water/), anderzijds wordt in de ‘Uitvoeringsregels bij de Keur HDSR 2018’ het gebruik van worteldoek gepromoot. Is HDSR het met de Partij voor de Dieren eens dat dit tegenstrijdig is? Zo nee, waarom niet?

Antwoord:

In de keur staat het volgende: “De beschoeiing wordt gronddicht (zonodig met worteldoek) afgewerkt, zodanig dat geen grond en/of puin vanachter de beschoeiing in de watergang kan raken.” Niet alle beschoeiing is gronddicht. Als dat niet zo is wordt ter voorkoming van uitspoeling van grond een afwerking gevraagd om dit toch te doen. Worteldoek is een bewezen maatregel om dit alsnog voor elkaar te krijgen.