Utrechtse wateren onvol­doende vispas­seerbaar

Utrecht, 13 oktober 2008 – De Provincie Utrecht komt haar verplichtingen ten aan zien van de vispasseerbaarheid van haar wateren bij lange na niet na. Er is echter verplichtende regelgeving die stelt dat alle wateren voor 1 januari 2010 vispasseerbaar moeten zijn. Dit is nog lang niet het geval, want er zijn nog vele obstakels zoals stuwen en gemalen die niet door trekkende vissen gepasseerd kunnen worden. Bovendien worden vele vissen in hun pogingen poldergemalen te passeren verwond of vermorzeld door de visverminkende schroeven hiervan. Op jaarbasis sterven hierdoor miljoenen vissen in Nederland. Totaal onnodig, want er zijn inmiddels goede oplossingen beschikbaar die stuwen en gemalen 100% vispasseerbaar maken. De Partij voor de Dieren, GroenLinks en de Partij voor de Arbeid trekken nu aan de bel en hebben schriftelijke vragen hierover gesteld aan gedeputeerde staten.

Het waterbeheer in Nederland heeft geleid tot de bouw van duizenden stuwen, gemalen en sluizen. Titia Beukema, GroenLinks: “Deze obstakels vormen een barrière voor vismigratie en beperken daardoor het leef- en voedselgebied van vissen. In veel polders is daardoor bijvoorbeeld de paling al niet meer te vinden. Daar hebben we veel te lang niks aan gedaan.” Daarnaast worden naar schatting jaarlijks tientallen miljoenen vissen verminkt of vinden hun dood in de schroeven van gemalen doordat zij letterlijk worden vermalen.

De provincie heeft hier onvoldoende aandacht voor, hoewel zij juridische verplichtingen heeft dit probleem aan te pakken. Zo staat er in de al uit 1996 stammende Benelux-beschikking Vrije Vismigratie dat vrije migratie van vissoorten in alle hydrografische stroomgebieden voor 1 januari 2010 mogelijk moet zijn gemaakt. Naast de Benelux-beschikking heeft de provincie onder andere verplichtingen op grond van de zorgplicht voor dieren uit de Flora- en Faunawet, de Europese Aalverordening, de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) die de visstand als ecologische kwaliteitsmeter heeft opgenomen en de Decembernota 2006, waarin de minister van Verkeer en Waterstaat stelt dat visgeleidende maatregelen, voor zover deze relevant zijn voor vismigratie, ten minste dienen te worden gerealiseerd bij nieuw te bouwen of te verbeteren gemalen, stuwen, sluizen en waterkrachtcentrales.
Fractievoorzitter Wanda Bodewitz van de Partij voor de Dieren: “Het is een groot drama dat zich onder water afspeelt. Het wordt hoog tijd dat de provincie haar verantwoordelijkheid neemt.”

De uitvoering van het waterbeheer ligt bij de waterschappen. De fracties van de Partij voor de Dieren, GroenLinks en de Partij voor de Arbeid zijn van mening dat de provincie veel dwingender naar de waterschappen moet optreden om de vispasseerbaarheid te realiseren. Karin Fokker van de PvdA fractie: “Het wachten is totdat iemand een procedure start, want in 2010 zijn nog lang niet alle obstakels aangepast. België heeft de zaken veel serieuzer opgepakt, daar is inmiddels 300 miljoen euro geïnvesteerd om te voldoen aan de wettelijke verplichtingen.”